سراج روزنامه سراسری صبح ایران

یادداشت سراج/داوود فریادرس:قرنی که حوزه تاریخ را تغییر داد

حوزه‌های علمیه در یکصد سال گذشته نه تنها به حفظ معارف الهی پرداخته‌اند، بلکه نقش کلیدی در تحولات بزرگ تاریخ معاصر ایفا کرده‌اند. با تکیه بر فقه جواهری و اجتهادی پویا، این نهاد به الگویی از کارآمدی دینی تبدیل شده است. از زمان محمدبن‌یعقوب کلینی و نظریه امامت و ولایت فقیه تا احیای این مبنا توسط امام خمینی، حوزه علمیه همواره در رسالت تاریخی خود ثابت قدم بوده است. اعتماد تاریخی ملت به روحانیت، ناشی از پیوند عمیق آن‌ها با درد مردم و مجاهدت‌های فکری و جهادی حوزه است، که به تأسیس جمهوری اسلامی در ۲۲ بهمن ۵۷ منجر شد. حوزه در قرن گذشته نه تنها دین را حفظ کرده، بلکه نوآوری‌هایی برای عصر مدرن ارائه داده است. کارآمدی، اجتهاد زنده و وفاداری به متون وحیانی، از ارکان پایداری این نهاد بوده است. اکنون، حوزه علمیه در آستانه قرن دوم خود، مأموریتی خطیر برای تثبیت دستاوردهای گذشته و پاسخگویی به چالش‌های آینده دارد. قرن آینده به جهانی‌سازی تمدن اسلامی بر مبنای عقلانیت و معنویت اختصاص خواهد داشت. حوزه علمیه آماده است تا بار دیگر تاریخ را تغییر دهد.

روزنامه سراج/ حوزه‌های علمیه در یکصد سال گذشته، نه فقط پایگاه حفظ معارف الهی که موتور محرک تحولات بزرگ تاریخ معاصر بوده‌اند. این نهاد اصیل، با تکیه بر فقه جواهری، حکمت متعالیه و اجتهادی پویا، از دل رنج‌ها و ریزش‌ها، بالیده و به الگویی بی‌بدیل از کارآمدی دینی تبدیل شده است.
از روزی که محمدبن‌یعقوب کلینی(ره) در کتاب شریف «کافی» با ترسیم نظریه امامت و ولایت فقیه، سنگ بنای پاسداری از دین در عصر غیبت را نهاد، تا روزی که امام خمینی(ره) با احیای همین مبنا، کاخ‌های پوشالی قدرت‌های جهانی را به لرزه درآورد، حوزه علمیه هرگز از رسالت تاریخی خود عقب ننشست. مسیر کلینی تا خمینی، روایت صبوری، اجتهاد، و مبارزه‌ای است که ثمره آن، تأسیس حکومتی مبتنی بر عقلانیت وحیانی و عدالت ولایی بود.
اعتماد تاریخی ملت به روحانیت، نتیجه آبرو، اخلاص و پیوند عمیق با درد مردم بود؛ اعتمادی که در لحظه‌های سرنوشت‌ساز، از مشروطه تا نهضت ملی شدن نفت، و از قیام ۱۵ خرداد تا پیروزی انقلاب اسلامی، تجلی یافت و نهایتاً به پایه‌ریزی حکومتی برآمده از متن شریعت انجامید. انقلابی که در ۲۲ بهمن ۵۷ به ثمر نشست، نه تنها یک رخداد سیاسی، بلکه عصاره هزار سال مجاهدت فکری و جهادی حوزه‌های علمیه بود.
حوزه در این قرن، نه تنها در حفظ دین، که در نوآفرینی آن برای عصر مدرن کامیاب شد. کارآمدی شالوده اصلی حرکت حوزه بود؛ اجتهادی زنده، فهمی عمیق از زمانه، و وفاداری بی‌چون‌وچرا به متون وحیانی، سه ضلع مثلث پایداری این نهاد کهن بود. در سایه همین اصول، حوزه توانست از دل سنت، آینده‌ای نو بسازد.
ثمره این حرکت، شکل‌گیری جمهوری اسلامی به عنوان نخستین حکومت بر مبنای فقه جعفری و عقلانیت دینی در دوران معاصر است. حکومتی که امروز در عرصه‌های گوناگون سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی، الهام‌گرفته از مبانی اجتهاد و حکمت اسلامی است.
در این صد سال، حوزه علمیه در میدان‌های دیگری نیز خوش درخشید؛ از اعزام هزاران مبلغ به سراسر دنیا، تا تربیت فقیهان و متفکرانی که امروز در لبه‌های علم و تمدن اسلامی می‌درخشند. از تأسیس صدها مرکز تحقیقاتی و دانشگاهی گرفته تا نقش بی‌بدیل در دفاع مقدس، تولید نظریه‌های نوین علوم انسانی اسلامی و گشودن افق‌های جدید در تمدن‌سازی.
اکنون و در آستانه قرن دوم حیات نوینش، حوزه علمیه مأموریتی خطیر پیش رو دارد؛ تثبیت و تعمیق دستاوردهای گذشته و پاسخگویی خلاق به پرسش‌های فردا. مسیر پیش‌رو، مسیر همان حوزه‌ای است که از دل قرآن و سنت برخاست و با کارآمدی خویش، توانست پرچم دین را در عصر طوفان‌های جهانی برافرازد.
اگر قرن گذشته قرن اثبات کارآمدی حوزه بود، قرن آینده، قرن جهانی‌سازی تمدن اسلامی بر محور عقلانیت و معنویت خواهد بود. و این مأموریتی است که تنها از حوزه‌ای زنده، بالنده و زمان‌شناس برمی‌آید.حوزه علمیه، اینک آماده است تا بار دیگر تاریخ را تغییر دهد.
داوود فریادرس
 

1. #حوزه_علمیه
2. #صدسالگی_حوزه
3. #معارف_الهی
4. #تحولات_تاریخی
5. #فقه_جواهری
6. #حکمت_متعالیه
7. #اجتهاد_پویا
8. #محمدبن_یعقوب_کلینی
9. #کتاب_کافی
10. #امامت
11. #ولایت_فقیه
12. #عصر_غیبت
13. #امام_خمینی
14. #قدرت‌های_جهانی
15. #رسالت_تاریخی
16. #اجتهاد
17. #مبارزه
18. #حکومت_عقلانی
19. #عدالت_ولایی
20. #اعتماد_ملت
21. #روحانیت
22. #مشروطه
23. #نهضت_ملی
24. #قیام_۱۵_خرداد
25. #پیروزی_انقلاب
26. #حکومت_شریعت
27. #۲۲_بهمن
28. #مجاهدت_فکری
29. #حفظ_دین
30. #نوآفرینی
31. #کارآمدی
32. #اجتهاد_زنده
33. #فهم_زمانه
34. #متون_وحیانی
35. #حوزه_کهن
36. #آینده_نو
37. #جمهوری_اسلامی
38. #فقه_جعفری
39. #عقلانیت_دینی
40. #عرصه‌های_سیاسی
41. #عرصه‌های_فرهنگی
42. #عرصه‌های_اجتماعی
43. #عرصه‌های_اقتصادی
44. #مبانی_اجتهاد
45. #حکمت_اسلامی
46. #مبلغین
47. #تربیت_فقیهان
48. #تمدن_اسلامی
49. #مرکز_تحقیقاتی
50. #دانشگاه‌ها
51. #دفاع_مقدس
52. #نظریه‌های_نوین
53. #علوم_انسانی_اسلامی
54. #تمدن‌سازی
55. #قرن_دوم
56. #دستاوردهای_گذشته
57. #پاسخگویی_خلاق
58. #قرآن
59. #سنت
60. #پرچم_دین
61. #طوفان‌های_جهانی
62. #کارآمدی_حوزه
63. #جهانی‌سازی
64. #تمدن_اسلامی
65. #عقلانیت
66. #معنویت
67. #تاریخ_تغییر
68. #حوزه_زنده
69. #حوزه_بالنده
70. #زمان‌شناس
71. #مسئولیت_حوزه
72. #تثبیت_دستاوردها
73. #آینده_حوزه
74. #تاریخ_حوزه
75. #حوزه_علمی
76. #اجتهاد_دینی
77. #نقش_روحانیت
78. #تاریخ_معاصر
79. #تحولات_اجتماعی
80. #حکومت_اسلامی
81. #نظام_ولایی
82. #مبارزات_حوزه
83. #درد_مردم
84. #آبرو_روحانیت
85. #اعتماد_تاریخی
86. #نهضت_اسلامی
87. #فلسفه_حوزه
88. #حکمت_و_معنویت
89. #اجتهاد_فکری
90. #آینده_پژوهی
91. #تحول_فکری
92. #حوزه_مدرن
93. #نقش_اجتهاد
94. #تحول_دینی
95. #آثار_حوزه
96. #آموزش_حوزه
97. #تربیت_مؤمنان
98. #تاریخ_اجتهاد
99. #حوزه_علمی_مدرن
100. #حوزه_علمیه_نوین
101. #اجتهاد_مدرن
102. #نظام_فکری
103. #مسیر_حوزه
104. #تاریخ_حکومت
105. #حوزه_اجتماعی
106. #حوزه_فرهنگی
107. #حوزه_اقتصادی
108. #نقش_اجتماعی
109. #نقش_فرهنگی
110. #نقش_اقتصادی
111. #مؤلفه‌های_حوزه
112. #پیشرفت_حوزه
113. #حوزه_علمی_اسلامی
114. #توسعه_علمی
115. #حوزه_تربیتی
116. #آینده_نگری
117. #حکومت_عقلانی_اسلامی
118. #اجتهاد_حوزه
119. #نظام_اجتماعی
120. #نظام_فرهنگی
121. #نظام_اقتصادی
122. #تاریخ_اجتماع
123. #حوزه_بین‌المللی
124. #حوزه_جهانی
125. #توسعه_اجتماعی
126. #توسعه_فرهنگی
127. #توسعه_اقتصادی
128. #حوزه_نوآور
129. #مؤلفه‌های_اجتهاد
130. #حوزه_پیشرو
131. #حوزه_مؤثر
132. #حوزه_پایدار
133. #حوزه_خلاق
134. #حوزه_پیشرفته
135. #حوزه_محور
136. #حوزه_مستقل
137. #حوزه_سازماندهی
138. #حوزه_تحقیقات
139. #حوزه_علمی_پیشرفته
140. #حوزه_علمی_مؤثر
141. #حوزه_علمی_نوآور
142. #حوزه_علمی_پایدار
143. #اجتهاد_تاریخی
144. #اجتهاد_مدرن_اسلامی
145. #حوزه_مؤثر_اجتماعی
146. #حوزه_مؤثر_فرهنگی
147. #حوزه_مؤثر_اقتصادی
148. #حوزه_مؤثر_علمی
149. #حوزه_مؤثر_سیاسی
150. #حوزه_مؤثر_اجتماعی_مدرن
151. #اجتهاد_خلاق
152. #اجتهاد_علمی
153. #اجتهاد_اجتماعی
154. #اجتهاد_فرهنگی
155. #اجتهاد_اقتصادی
156. #اجتهاد_سیاسی
157. #اجتهاد_معنوی
158. #حوزه_معنوی
159. #حوزه_عقلانی
160. #حوزه_اجتماعی_مدرن
161. #حوزه_فرهنگی_مدرن
162. #حوزه_اقتصادی_مدرن
163. #حوزه_علمی_مدرن
164. #حوزه_پیشرو_مدرن
165. #حوزه_مؤثر_مدرن
166. #حوزه_پایدار_مدرن
167. #حوزه_خلاق_مدرن
168. #حوزه_تحقیقات_مدرن
169. #حوزه_نوآور_مدرن
170. #حوزه_علمی_پیشرفته_مدرن
171. #حوزه_اجتماعی_پیشرفته
172. #حوزه_فرهنگی_پیشرفته
173. #حوزه_اقتصادی_پیشرفته
174. #حوزه_تحقیقات_پیشرفته
175. #حوزه_پیشرو_اجتماعی
176. #حوزه_پیشرو_فرهنگی
177. #حوزه_پیشرو_اقتصادی
178. #حوزه_پیشرو_علمی
179. #حوزه_پیشرو_سیاسی
180. #حوزه_پیشرو_معنوی
181. #حوزه_مؤثر_معنوی
182. #حوزه_مؤثر_سیاسی
183. #حوزه_مؤثر_اجتماعی_مدرن
184. #حوزه_پایدار_اجتماعی
185. #حوزه_پایدار_فرهنگی
186. #حوزه_پایدار_اقتصادی
187. #حوزه_پایدار_علمی
188. #حوزه_پایدار_سیاسی
189. #حوزه_پایدار_معنوی
190. #حوزه_خلاق_اجتماعی
191. #حوزه_خلاق_فرهنگی
192. #حوزه_خلاق_اقتصادی
193. #حوزه_خلاق_علمی
194. #حوزه_خلاق_سیاسی
195. #حوزه_خلاق_معنوی
196. #حوزه_علمی_مدرن_اجتماعی
197. #حوزه_علمی_مدرن_فرهنگی
198. #حوزه_علمی_مدرن_اقتصادی
199. #حوزه_علمی_مدرن_سیاسی
200. #حوزه_علمی_مدرن_معنوی