صلح عادلانه در جهان امروز

یادداشت:
سید علی ساداتی نژاد
دبیر سیاسی روزنامه سراج
صلح عادلانه در جهان امروز
پرداختن به صلح عادلانه و جستجوی راه‌های دستیابی به آن، یکی از اصلیترین دلمشغولی‌های بشر در طول تاریخ بوده و هست، چرا که سایه جنگ اغلب بر حیات بشر احساس شده و البته هنوز هم همین سایه و دل‌مشغولی به قوت خود بلکه بیش از پیش وجود دارد و احساس می‌شود. با این حال، از یک منظر، با در نظر گرفتن فطرت و طبع بشر و همچنین مقایسه زمانی درگیری‌ها با شرایط صلح در طول تاریخ، اصالت با صلح است و پدیدارهای مغایر آن، امری غیرذاتی و عرضی تلقی می‌شوند که هر چند در برخی مقاطع بر حیات اجتماعی بشر سایه افکنده، اما این سایه با اهتمام و تلاش بشر قابل رفع خواهد بود.
جامعه جهانی در شرایطی قرن بیست و یکم را سپری می‌کند که هنوز با چالش‌های جدی در زمینه دستیابی به صلح و عدالت روبروست. صلح در معنای جدید خود حالتی که در آن همزیستی مسالمت‌آمیز و شرافتمندانه وجود دارد و جزء ارزشمندترین و اصولی‌ترین نیازهای بشری است که در آن زندگی اجتماعی در توازن وجود دارد. امروزه همزیستی مسالمت‌آمیز یک حق و یک تکلیف است و ترویج فرهنگ جهانی عدم خشونت، صلح و عدالت اولویت دارد.
تحقق صلح و عدالت فراگیر و پایدار، متوقف بر یکسری شرایط اساسی است که این شرایط اگر محقق شود، این نتیجه مطلوب را به دنبال خواهد داشت، و در غیر این صورت، به تناسب ضعف و یا نبود آن شرایط، نتیجه آن نیز که صلح و عدالت است، کمرنگ و یا متزلزل خواهد بود. به تعبیری می‌توان این شرایط و شاخصه‌ها را به قطعه‌های یک پازل تشبیه نمود که تصویر زیبای صلح و عدالت وقتی در جهان متصور خواهد بود که هر یک از این شاخصه‌ها آنگونه که باید به آن پرداخته شده و تحقق یافته باشند، اما هر چه این شاخصه‌ها کم‌رنگتر باشند، آن هدف که عبارت است از انعکاس تصویر زیبای صلح و امنیت، مبهم‌تر و متزلزل‌تر خواهد بود.
با توجه به مشکلات و چالش‌های فراروی صلح عادلانه، راهکارهایی مانند نقش سازمان‌های بین‌المللی، صلح عادلانه جهانی در سایه همکاری، صلح عادلانه جهانی در سایه برقراری عدالت، دیپلماسی مبتنی بر صلح عادلانه، ایجاد فرهنگ صلح عادلانه، ایجاد مراکز مطالعات صلح عادلانه در دانشگاه‌ها، تضمین بهره‌مندی برابر و عادلانه همه گروه‌های مختلف قومی، زبانی، نژادی و غیره از حقوق، مبارزه با افراط‌گرایی و مبارزه با تروریسم و خشونت‌گرایی می‌تواند کلیدهایی برای پایان دادن به جنگ و نزاع و رسیدن به صلح و عدالت دائمی در جهان باشند.